انسان همیشه و در طول تاریخ به دنبال دستیابی به موفقیت و کامیابی بوده است و هزاران روش، ایده، تکنیک و فرمول را برای آن ابداع کرده است. تمام راه‌ها برای رسیدن به موفقیت به اندیشه ختم می‌شود؛ هر چقدر میزان خوش‌بینی فرد در اجرای تکنیک‌های کامیابی بیشتر باشد، قطعاً با موفقیت بیشتری همراه بوده و بر عکس .
قرآن کریم و سخنان بزرگان دین اسلام این نکته را تأیید کرده است که خوش بینی رابطه‌ای مستقیم با موفقیت و کامیابی افراد دارد.
موفقیت فقط مثبت‌اندیشی نیست، در واقع مثبت‌اندیشی با عمل کردن به آن است که موجبات کامیابی را برای فرد به همراه می‌آورد. اندیشه و عمل در کنار هم هستند که معنا پیدا می‌کنند.
قرآن کریم راه رسیدن به موفقیت را در مثبت‌اندیشی می‌داند و برای دستیابی به این طرز تفکر، راه‌هایی را پیشنهاد کرده است که در این جا به آن می‌پردازیم:
- ایمان به خدا و قدرت بی‌انتهای او
افرادی که با ایمان هستند، خدای رحمان را در جای جای زندگی خود حس می‌کنند و به این درک رسیده‌اند که خداوند همواره و همیشه ناظر بر افکار و اندیشه‌های فرد است و هیچ چیز بر او پنهان نیست. افرادی که از درجه ایمان بالایی برخوردارند خود را شایسته کسب نعمت‌ها می‌دانند؛
افرادی که ایمان به خداوند را سرلوحه کار خود قرار می‌دهند، ترس و نگرانی را به خود راه نمی‌دهند و هر اتفاقی را خیر و نیکو می‌دانند و اگر نتوانستند به چیزی که می‌خواهند برسند، دست از تلاش برنمی‌دارند و سعی می‌کنند با تغییر مسیر و تکنیک دوباره، شروع به فعالیت کنند. آن‌ها معتقدند خداوند در هر کاری یاری‌کننده افراد است.
به عبارت دیگر، انسان با ایمان نگاهی زیبا نسبت به زندگی پیدا می‌کند و حتی مشکلات و ناکامی‌ها را به منزله امتحان الهی و راهی به سوی تکامل تلقی می‌کند.
(بقره/214) «آگاه باشید که یاری خدا نزدیک است»
- دعا و نیایش
در دعا، با خداوند صحبت می‌کنیم، از او کمک می‌طلبیم، به او دل می‌بندیدم، نیازهای خود را با او مطرح می‌کنیم، از او طلب بخشش می‌کنیم از خطرها به او پناه می‌بریم و تمام این‌ها در ما باعث ایجاد آرامش و انگیزه می‌شود. انگیزه داشتن ریشه در مثبت اندیشی دارد. با این تفاسیر با شوق و نشاط گام در جهت کسب موفقیت بر می‌داریم. قرآن کریم می‌فرماید: (بقره/153)) «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ ۚ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ»
ای اهل ایمان، (در پیشرفت کار خود) از صبر و مقاومت کمک گیرید و به ذکر خدا و نماز توسّل جویید، که خدا با صابران است.
- آینده‌نگری
یکی از چیزهایی که به انسان کمک می‌کند تا اندیشه‌اش را کنترل و مثبت فکر کند، آینده‌نگری است. در قرآن کریم آیات فراوانی در این رابطه وجود دارد. (طه/132) « أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا ۖ لَا نَسْأَلُكَ رِزْقًا ۖ نَحْنُ نَرْزُقُكَ ۗ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَىٰ»
تو اهل بیت خود را به نماز و طاعت خدا امر کن و خود نیز بر نماز و ذکر حق، صبور باش، ما از تو روزی (کسی را) نمی‌طلبیم بلکه ما به تو (و دیگران) روزی می‌دهیم و عاقبت نیکو مخصوص (اهل) پرهیزکاری و تقوا است .
قرآن کریم همواره تأکید می‌کند تا برای زندگی خود برنامه‌ریزی داشته باشید و آینده را مورد توجه قرار دهید. مورد توجه قرار دادن آینده به معنای رها کردن زمان حال نیست؛ بلکه در زمان حال زندگی کردن و برای آینده هدف داشتن, با توجه تفکر مثبت است.
- همنشین خوب
قرار گرفتن در معرض امواج منفی دیگران و هم‌نشینی با کسانی که بیش از اندازه زبان به شکایت می‌گشایند، فرد را به سوی منفی‌بافی و بدبینی سوق می‌دهد. شاید با افرادی برخورد کرده باشید که در هم‌نشینی با آنان احساس خستگی و ناتوانی می‌کنید، افرادی که با صحبت‌ها و نظراتشان ایجاد ضعف، ناامیدی و ناتوانی در درون انسان می‌کنند.
حضرت علیG همنشین خوب را نعمت می‌داند می‌فرماید: (میزان الحکمه)«همنشین خوب نعمت است»
لذا بهتر است سعی کنیم با افرادی مجالست کنیم که مثبت‌اندیش باشند تا از امواج مثبت تفکراتشان بهره‌مند شویم. این افراد معمولاً خوش‌رو و خوش‌برخورد هستند و برخورد با آن‌ها به ما احساس آرامش می‌دهد.
- تلاش
یکی از نکاتی که در بروز مثبت‌اندیشی تأثیر به سزایی دارد تلاش است؛ تفکر مثبت نیازمند تلاش و کوشش است. در واقع همان طور که گفتیم مثبت اندیشی همراه با عمل کردن است که ثمر می‌دهد. چه بسا افرادی که اندیشه‌های مثبت دارند اما چون دست به عمل نمی‌زنند مثبت‌اندیشی آنان ثمر نمی‌دهد.
خداوند انسان‌های تلاش‌گر را دوست دارد و وعده می‌دهد که به اندازه تلاششان به آن‌ها جزا می‌دهد. (طه/15) «لِتُجْزَى کُلُ نَفْسٍ بِمَا تَسْعَى» «هرکس به موجب آن چه می‌کوشد، جزا داده می‌شود»
این تلاش و کوشش باعث نیک‌بختی و سعادت انسان می‌شود. در حقیقت اگر به قدرت و توانایی‌های عظیمی که خداوند در وجود ما به ودیعه نهاده ایمان داشته باشیم، می‌توانیم مطمئن باشیم که با کمی تلاش بیشتر به موفقیت دست می‌یابیم. (انسان/22) «وَكَانَ سَعْيُكُمْ مَشْكُورًا» «و از تلاش شما سپاسگزاری شده است»
تکلیف انسان در حد توانایی اوست. از سوی دیگر خداوند وعده می‌دهد که وقتی در حین کار و تلاش با سختی و مشکلات مواجه می‌شوید بدانید که بعد از این دشواری‌ها آسانی در پیش است و هم چنین خداوند هر کس را به اندازه توانایی‌اش تکلیف می‌دهد.
(طلاق/7) «لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا مَا آتَاهَا سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْرًا»
" خداوند هیچ کس را جز به اندازه‌ای که به او داده تکلیف نمی‌کند. زود است که خداوند پس از دشواری آسانی پیش آورد "
- خلاصه کلام:
در قرآن به مثبت‌اندیشی پرداخته شده است. موفقیت و پیروزی از آنِ انسان‌های خوش‌بین و مثبت‌اندیش است؛ زیرا آن‌ها درست‌تر، قوی‌تر و الهی‌تر به مسائل نگاه می‌کنند و به جای فرار از ناراحتی‌ها و مصائب همواره به دنبال حل آنان هستند.
قرآن کریم آیات فراوانی را به ما نشان داده است که پیروزی بشریت در ایمان به خدا، توکل به او و داشتن اندیشه مثبت است.
منابع :
- قرآن کریم
-میزان الحکمه، ری شهری،81، باب نعمت
- کلینی، محمدبن یعقوب، اصول کافی، ج 8، تهران: دارالکتب اسلامیه، 1388
- فصلنامه مشاور مدرسه، دوره یکم، شماره4، تابستان 1385
