شب یلدا همیشه جاودانی است زمستان را بهار زندگانی است
شب یلدا شب فرّ و کیان است نشان از سنت ایرانیان است
یکی از سنّت‌های به جا مانده در فرهنگ مردم ایران زمین، آیین برگزاری «شب یلدا» یا «شب چلّه» است که از زمان‌های گذشته تاکنون مردم به آن پایبند بوده‌اند و هر سال آن را جشن می‌گیرند. «یلدا» اول زمستان و شب آخر پاییز است که از درازترین شب‌های سال به شمار می‌رود و تقارن آن با ایام ولادت حضرت عیسی(علیه‌السّلام) است که مسیحیان جهان این جشن را به نام جشن تولد حضرت مسیح برگزار می‌کنند. ایرانیان بر این باورند که فردای شب یلدا با طلوع خورشید، روزها بلندتر می‌شود و نور ایزدی افزون می‌یابد.
مردم شهرستان پاسارگاد از سه روز قبل از رسیدن یلدا، خود را برای برگزاری آیین این شب، آماده می‌کنند. در گذشته زنان برای تهیه شام این شب از هفت تخم عدس، نخود، لوبیا، ماش، گندم، جو و برنج، همراه با گیاهان دارویی استفاده می‌کردند تا اجاق خانه در آن شب خالی نباشد. امروز علاوه بر آن سفره‌ها رنگین‌تر شده که معمولاً کلّه‌پاچه با برنج و بعضی نیز پلو ماهی درست می‌کنند. در سفره ابتدا قرآن، آینه و میوه‌هایی از جمله هندوانه، انار، مرکبات و برف‌شیره برای گرم‌مزاج‌ها؛ و خرما، کشمش، انجیر، بادام، گردو، تخمه، حلوای‌سیَن، آجیل و مشکل‌گشا برای سرد مزاج‌ها مهیّا می‌کنند که همه، جنبه نمادین دارند و نشانه برکت و تندرستی فراوان و شادکامی است.
در این شب، فامیل و بستگان به خانه پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها می‌روند و باسوادان به خواندن شاهنامه فردوسی، شعرخوانی، مشاعره، دیوان حافظ و تفأل به آن می‌پردازند و پیرمردان و پیرزنان، قصّه و داستان قدیمی تعریف و میزبان با چای، تخمه، میوه و.... از دیگران پذیرایی می‌کنند. مردم بر این باورند که میوه انار چون دانه بسیار دارد، انسان با توسل به برکت پردانه بودن آن، خودشان را مانند آن برکت‌آور می‌کند و حاضران، با انتخاب گردو از روی پوکی و پُری آن آینده‌گویی می‌کنند و در خوردن هندوانه براین باورند که اگر کسی در شب چلّه هندوانه، بخورد در تابستان احساس تشنگی نمی‌کند و هندوانه سوزندگی جگر را دفع می‌کند. در گذشته رسم بود در این شب، خانواده داماد طبقی از هفت نوع میوه تر و خشک برای خانواده عروس می‌فرستادند که به چشم روشنی مرسوم بود.
برخی از مردم اعتقاد دارند که اگر در این شب، «ننه سرما» گریه کند، هوا بارانی، اگر پنبه‌های داخل لحاف بیرون بریزد، هوا برفی و اگر گردنبند مروارید خود را پاره کند، تگرگ می‌آید. این مراسم تا پاسی از شب ادامه دارد.
سیر آسایش گیتی بزند بر دل ریش صبح صادق ندمد تا شب یلدا نرود (سعدی)
