فضیلت‌های ماه شعبان
در فضیلت بعضی از اوقات بر بعضی دیگر، هیچ تردیدی نیست. تمامیِ ماه مبارک رمضان، لیلـة القدر، شب مبعث پیامبرصلی‌الله علیه و آله، عید سعید غدیر و...در شمار این ایّام مبارک است. امّا گذشته از شرافت ذاتیِ بعضی از ایّام، اهمیّت حاصل از بعضی از وقایع خاص نیز به شرافت آن ایّام می افزاید. ماه شعبان نیز در شمار شریف ترین ایّام سال قرار دارد که نه تنها خود شریف است، بلکه بستر ولادت ولیّ مطلق الهی، حضرت بقیةالله علیه‌السّلام نیز هست. از این روست که در سخنان پیامبر اکرمصلی‌الله علیه و آله و اهل بیت علیه‌السّلام نیز به وفور به اهمیّت این ماه اشاره شده است. بنابر آنچه در شماری از متون روایی وارد شده، پیامبر اکرمصلی‌الله علیه و آله در یکی از سال‌ها، به هنگام آغاز این ماه خطبه‌ای خواندند و مردم را نسبت به شرافت این ماه آگاه فرمودند. قسمت‌هایی از این خطبه چنین است: «شعبان ماه شریفی است و آن ماه من است. حاملان عرش آن را بزرگ می شمارند و حقّ آن را می شناسند. آن ماهی است که در آن همچون ماه رمضان، روزی بندگان زیاد می گردد و در آن بهشت آذین بسته می شود. و این ماه را شعبان نامیده اند زیرا در آن ارزاق مؤمنان تقسیم می شود و آن ماهی است که عمل در آن چند برابر می شود و کار نیکو هفتاد برابر ثمره می دهد.»
اعمال ماه شعبان
1- استغفار؛ در هر روز از روزهاى ماه شعبان هفتاد بار بگوید: «استغفر الله الَّذی لا اله الاّ هو الرحمن الرحیم، الحیّ القیّوم و اتوب الیه»
2- هر روز صدبار صلوات بر محمد و آل محمد و صد بار «لا حول و لا قوَّة الا بالله» خوانده شود.
3- خواندن مناجات شعبانیه.
4- هر روز صلوات امام سجاد علیه‌السّلام هنگام ظهر خوانده شود.
5- روزه؛ روزه گرفتن در این ماه هر اندازه که ممکن باشد، سفارش شده است.
6- صدقه؛ از امام ششم علیه‌السّلام نقل شده است که: خداوند؛ صدقه ی این ماه را پرورش می دهد و روز قیامت مانند کوه احد دیده می‌شود.
7- معاشرت خوب با مردم و نیکی به پدر و مادر.
8- امر به معروف و نهی از منکر.
9- هزار مرتبه ذكر «لا اله الا اللّه ولا نعبد الاّ ایاه مخلصین له الدین و لو كره المشركون»، گفته شود.
10- به استقبال رمضان رفتن.
روزه ماه شعبان
امام صادق علیه‌السّلام فرمود: «من صام ثلاثه ایام من شعبان وجبت له الجنه و کان رسول الله صلی الله علیه و آله شفیعه یوم القیامه؛ هر که سه روز از ماه شعبان را روزه بدارد، بهشت برای او واجب گردد و رسول خدا درروز قیامت شفیعش خواهد بود. در ماه شعبان امام زین العابدین علیه السلام اصحاب خود را جمع می کرد و می فرمود: یاران من! می دانید این چه ماهی است؟ این ماه شعبان است که رسول خداصلی‌الله علیه و آله می فرمود: شعبان ماه من است، پس در آن روزه بگیریدبه خاطر محبت و دوستی پیامبرتان و برای تقرب به پروردگارتان،به همان خدایی که جان علی بن الحسین در دست اوست از پدرم حسین بن علی علیه‌السّلام شنیدم که امیرالمومنین علیه‌السّلام می فرمود: هر که به خاطر محبت پیامبر و برای تقرب به خدای عزوجل ماه شعبان راروزه بدارد، خداوند او را دوست خواهد داشت و به کرامتش در روزرستاخیز نزدیک خواهد کرد و بهشت را بر او واجب خواهد گردانید.
دعا و استغفار در ماه شعبان
امام صادق علیه‌السّلام فرمود: كسي كه در هر روز از شعبان هفتاد بار بگويد «استغفر الله الذي لا اله الا هو الرحمن الرحيم الحي القيوم و اتوب اليه» در افق مبين نوشته مي‌شود راوي گويد عرض كردم افق مبين چيست؟ فرمود: جلگه اي است است در مقابل عرش و در آن نهرهايي است كه بعدد ستارگان جام در آنها ريخته شده است.
مناجات شعبانیه
مناجاتی که در ماه شعبان هست و من در نظر ندارم که در هیچ یک از ادعیه گفته شده باشد که ادعیه مال همه ائمه است؛ این دعای شعبان، مناجات شعبان، مناجات همه ائمه است و در این، مسائل بسیار هست؛ معارف بسیار هست و ادب این که انسان چه جور باید با خدای تبارک وتعالی مناجات کند. ما غافلیم از این معانی که وضع چی است. مسئله این است که در مقابل خدا ایستادند آنها. آنها می دانند که در مقابل چه عظمتی ایستادند. آنها معرفت دارند به خدای تبارک و تعالی و می دانند چه کنند و مناجات شعبانیه از مناجات‌هایی است که اگر یک نفر انسان دل سوخته، یک عارف دل سوخته، نه از این عارف‌های لفظی بخواهد این را شرح کند و شرح کند از برای دیگران، بسیار ارزشمند است و محتاج به شرح است.
اعیاد ماه شعبان
تنها ماهی که در آن، شهادت هیچ یک از معصومان واقع نشده، ماه شعبان است .ماهی سرتاسر شادی، خیر و برکت که مهم ترین آنان، تولد دو امام همام است. چه راز و رمزی بین سالار شهیدان علیهم‌السلام و نهمین فرزندش وجود دارد؟ چرا باید در شب میلاد امام حسین علیه‌السلام لحظه ها را با یاد و نام امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف چراغانی کرد؟ چرا باید برترین و بهترین عمل در شب نیمه شعبان،زیارت امام حسین علیه‌السّلام باشد؟ بارزترین پیوند این دو دردانه هستی چیست؟ یکی از اعمال سالروز میلاد امام حسین علیه‌السّلام دعایی است که در توقیع مبارک امام حسن عسکری علیه‌السّلام به قاسم بن علاء همدانی آمده است. در فرازی از این دعا عرضه می‌داریم: پروردگارا! از تو می‌خواهم به حق مولود این روز؛ کسی که وعده و خبر شهادتش، قبل از تولدش داده شده و آسمان و هر کس در آن بود و زمین و هر کس روی آن بود، بر او گریستند. در عوض شهادتش، امامان از نسل او قرار داده شدند و شفا در تربت او جای گرفت و فوز و رستگاری با او مقرر شد، در روز رجوع و بازگشت او و اوصیای خاندان وی، بعد از قائم آنان و سپری شدن غیبت او.
شب نیمه شعبان
نیمه شعبان، شب مبارکی است که در فضائل شباهت بسیاری به لیالی قدر دارد. نبی مکرم اسلام صلی‌الله علیه و آله خداوند در شب نیمه شعبان به اندازة موی گوسفندان قبیلة بنی‌کلب بندگانش را می آمرزد؛ یغفر الله لیلة النصف من شعبان من خلقه بقدر شعر معزی بنی کلب و این سخن، کنایه از فراوانی آمرزیده شدگان در این شب مبارک است. برای این شب عزیز و مبارک که میلاد سلطان عصر و قلوب است، اعمالی است:
1- غسل.
2- احیاء این شب به نماز و دعا واستغفار.
3- زیارت سالار شهیدان اباعبدالله الحسین علیه‌السّلام که افضل اعمال این شب است. که اقل زیارت این است که بر بامی برآید و به طرف راست و چپ نگاه کند پس سر به آسمان بلند کند و به این کلمات آن امام همام را زیارت کند: «السلام علیک یا ابا عبدالله، السلام علیک و رحمة الله و برکاته»
4- خواندن دعای کمیل.
خورشید نیمه شعبان
آخرین وصی پیامبر خداصلی‌الله علیه و آله، دوازدهمین امام شیعه و چهاردهمین معصوم از خاندان رسالت، حضرت مهدی علیه‌السّلام در سپیده‌دم نیمه شعبان سال 255 هجری در شهر سامرا دیده به جهان گشود. با تولد او انتظار تحقق مژده‌ای که پیامبر خداصلی‌الله علیه وآله و امامان علیهم‌السّلام از دو قرن پیشتر داده بودند سر آمد و گام او زمین را برکت بخشید. نام آن حضرت، نام پیامبرصلی‌الله علیه و آله و کنیه او کنیه رسول خداست. (محمد، ابوالقاسم) توصیه شده است که در عصر غیبت، از او به نامش یاد نشود، بلکه با القاب متعددی که دارد، مثل مهدی، منتظر، حجت، صاحب امر، صاحب الزمان، بقیة اللّه، قائم، خلف صالح و... نام برده شود. پدرش امام عسگری علیه‌السّلام و مادرش نرجس است که نام اصلی وی ملیکه، دختر یشوعا فرزند قیصر روم بود. وجود آن امام، مشخصات وی، مژده ظهورش، ویژگی اصحابش و چگونگی حکومتش، در روایات بسیار آمده است و طبق روایات عقیده به او مخصوص به شیعه نیست، بلکه روایات بسیار در کتاب‌های اهل سنت نیز درباره او نقل شده است.
منبع: https://hawzah.net/
